көкмойын

көкмойын
I
зат. Тоғызқұмалақ ойынындағы солдан оңға қарай санағандағы сегізінші отау. Тоғызқұмалақтың әр отауы былайша аталады: 1-отау – арт немесе таңдық; 2-отау – тектұрмас; 3-отау – атөтпес; 4-отау – атсыратар; 5-отау – бел; 6-отау – белбасар; 7-отау – қандықақпан; 8-отау – к ө к м о й ы н; 9-отау – маңдай (Ө. Жолымбетов, Айгөлек, 47-48). Тоғызқұмалақшының біреуі к ө к м о й ы н н а н, біреуі ортадан, кейбіреуі атаспастан, белбасардан бастаймын деп кезек алып, алғашқы боп көшеді (Лен. жас, 08. 11. 1988, 4).
II
зат. п е р и ф р. Арақ. Кейбір орыстар, мал сатқандар болса керек, бірер қазақты ортасына алып, арбаның түбінде отырып «к ө к м о й ы н д ы» сіміріп жатыр (Б. Майлин, Таңд., 246). «Міне, біз де келдік» дегендей к ө к м о й ы н дастарқан шетіне кеп шікірейе қалды (Н. Серәлиев, Қаңтар, 126).

Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі – Алматы: Мемлекеттік тілді дамыту институты. . 2014.

Игры ⚽ Нужно решить контрольную?

Смотреть что такое "көкмойын" в других словарях:

  • қандықақпан — зат. Тоғызқұмалақ т ақт асындағы солдан оңға қарай са н а ғ а н д а ғ ы же т і н ш і о т а у. Ә р ойыншының отаулары солдан оңға қарай: арт, тектұрмас, атөтпес, атсыратар, бел, белбасар, қ а н д ы қ а қ п а н, көкмойын, маңай деп аталады… …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • Шаншыкылы — Шаншыкылы  древнее кочевое племя в составе Старшего жуза казахов. В литературе может упоминаться как «шанышклы», «шанышкылы», «шаншыклы», реже  «чанышкылы», «чанышклы» и «чаншклы». Содержание 1 Значение 2 Символы 3 …   Википедия

  • торта — 1. (Гур., Тең.) етінде тікені, сыртында қабығы бар, кішкене балық. Орысша вобла. Т о р т а н ы ң түрлері көп. Көкмойын торта, қызыл қанат торта, ақ торта, т.б. Тортаның еті онша дәмді емес. Қыс мезгілінде ауланады. Балықшылар шабақ балықтай емес …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • арт — I зат. Тоғызқұмалақ тақтасындағы солдан оңға қарай санағандағы бірінші отаудың аты. Әр ойыншының отаулары солдан оңға қарай: А р т, Тектұрмас, Атөтпес, Атсыратар, Бел, Белбасар, Қандықақпан, Көкмойын, Маңдай деп аталады (Ә. Ақшораев, Тоғызқұмалақ …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • бел — I зат. Тоғызқұмалақ тақтасндағы солдан оңға қарай санағандағы бесінші отау. Әр ойыншының отаулары солдан оңға қарай; арт, тектұрмас, атөтпес, атсыратар, б е л, қандықақпан, көкмойын, маңдай деп аталады (Ә. Ақшораев, Тоғызқұмалақ., 12). II Бел… …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • тектұрмас — зат. Тоғызқұмалақ т ақт асындағы солдан оңға қарай санағандағы екінші отау. Тоғызқұмалақтың әр отауы былайша аталады: 1 отау – арт немесе таңдық, 2 отау – т е к т ұ р м а с, 3 отау – атөтпес, 4 отау – атсыратар, 5 отау – бел, 6 отау – беласар, 7… …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • тұздық — I … 2. ауыс. Бетке ұстары, мақтанышы. Бай мен бекке өшіккен баукеспе сыбызғышыларға не жетсін! Заманының т ұ з д ы ғ ы еді ғой (Т.Әлімқұлов, Сырлы наз, 120). 3. ауыс. Әңгімесінің сәнін келтіретін нәрсе. Ол кісінің «Әне, менің шәкірттерім қандай!» …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі


Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»